یونجه خشک دامی مخلوطی از گیاهانی همچون حبوبات، چمن و سایر گیاهان می باشد که درو شده و به صورت خشک شده انبار و نگهداری می شود و به مصرف حیواناتی مثل گاو و گوسفند و بز و غیره می رسد. برای حیواناتی نظیر خوک و خرگوش که غذای اصلی آن ها یونجه نمی باشد به عنوان خوراک کمکی استفاده می گردد.
در جیره غذایی دام، یونجه از ارزش بالایی برخوردار است علوفه یونجه از انرژی پایین اما نسبت پروتئین بالاتری برخوردار است میزان فسفر موجود در یونجه متوسط بوده اما میزان کلسیم گیاهی آن بالاتر است.
انواع یونجه ایرانی
یونجه همدانی
نجه یزدی
یونجه بمی
یونجه بغدادی
مواقعی که حیوان در اصطبل نگهداری می‌شود یا در فصل های پاییز و زمستان که امکان چرا وجود ندارد از یونجه خشک استفاده می‌شود می توان گفت یونجه از بهترین منابع فیبر و ماده خشک در بین علوفه جات به شمار می‌رود
مزایای علوفه خشک برای خوراک دام
در اغلب شرایط آب و هوایی قابل کشت می باشد
قابلیت هضم بالایی دارد
مقدار زیادی افزوده به خاک اضافه می نماید
عوامل موثر بر ارزش غذایی یونجه
سازگاری با اغلب شرایط آب و هوایی و مرغوبیت آن به عنوان خوراک اصلی دام و قیمت مقرون به صرفه بودن آن موجب گردیده میلیون ها هکتار از اراضی کشاورزی زیر کشت بذر یونجه باشد. میزان مواد معدنی در انواع متفاوت یونجه متغیر است. برگ ها در یونجه بسیار مهم هستند و به طور کلی نصف پروتئین موجود در بخش هوایی گیاه _ دو سوم ماده غذایی و به صورت کلی یک سوم ماده خشک را در برمیگیرد. مهمترین عامل تاثیرگذار بر ترکیب علوفه یونجه سن آن می باشد هرچه سن این محصول زیاد باشد میزان کربوهیدرات های ساختمانی همچون سلولز و لیگنین افزایش و مقدار پروتئین آن کاهش می یابد
میزان پروتئین موجود در یونجه
زمان آغاز غنچه دهی ۵/۲۱
غنچه دار شدن کامل ۴/۱۹
آغاز گل دهی ۴/۱۸
میانه های گل دهی ۱/۱۷
گل کامل ۹/۱۵
گل دهی کامل ۶/۱۳